Regime change
Soms knijp je een oogje toe.
Mooie uitdrukking.
Of nog mooier: je laat iets oogluikend toe. Als opvoeder kan dat soms handig en zelfs verstandig zijn.
Vrouwe Justitia kan dat niet. Geblinddoekt staat ze symbool voor een van dé grondbeginselen van de rechtsstaat:
voor de wet is iedereen gelijk. Die verworvenheid zorgt ervoor dat ik niet overgeleverd ben aan de willekeur van
ons regime. Erg fijn.
Regime? Ja, ook wij hebben een regime. We noemen dat vaak ‘overheid’ of ‘staat’, maar dat klinkt veel te neutraal
en ongevaarlijk.
In roerige Parijse en Brusselse dagen klinkt de roep om terugkerende Syrië-gangers per definitie vast te zetten.
En die roep klinkt hard.
Politici – die beter zouden moeten weten – maken daar een serieus ding van.
Andere politici – die het iets beter weten – zeggen dat dat helemaal niet kan: we zijn gebonden aan het EVRM. Of:
hoe moet dat dan met journalisten? Of met hulpverleners?
Da’s een pragmatische benadering.
Daar zit ik niet op te wachten. Ik wil principiële volksvertegenwoordigers die zich keihard sterk maken voor ons
grote goed:
– voor de wet is iedereen gelijk. Iemand van wie niet overtuigend en wettig is bewezen dat zij of hij een
strafbaar feit heeft begaan, heeft van ons regime niets, dús geen willekeur te vrezen.
– Wat de rechtsstaat bedreigt, moet je met de rechtsstaat bestrijden.
De rechtsstaat is geen idealistisch speeltje. Geen toevallige omstandigheid die je oogluikend terzijde kan schuiven,
omdat hij even niet uitkomt. Misschien handig, maar zéker niet verstandig. Want dat is willekeur, en in handen van
een regime is willekeur uitermate gevaarlijke materie. IS is daarvan wel het meest sprekende voorbeeld.
Wie nu om het hardst roept om ingrijpende, buitenrechtstatelijke maatregelen, roept feitelijk om regime change.
Om een Brave New World, waar we allemaal gelijk zijn, maar sommigen toch echt iets gelijker dan anderen. Prima,
maar dan weet ik nog wel een paar plekken – nu én in het verleden – waar dat allang geregeld is.
Mocht je daarvandaan dan teleurgesteld op je schreden terugkeren, hoop dan dat Nederland er nog ligt.
Met een Vrouwe Justitia die blind en rechtsstatelijk het zwaard opheft tegen willekeur.